[Casestudy] Đánh giá một element trên trang

Facebook
Twitter
LinkedIn
Product owner là gì Product Manager là gì Khóa học Product Management

Một câu chuyện thú vị khi làm Sendo Checkout version 2.0 khiến mình có cảm hứng viết một bài ngắn về chuyện này: đánh giá một element trên trang.

Trong quá trình tối ưu lại giao diện trang Checkout mới, một topic nhỏ về nút save order đã được đặt ra giữa đội Product và đội Design. Dưới góc độ của end user – trong tình huống này chính là người mua, họ sẽ bấm nút này sau khi đã điền đầy đủ các thông tin bắt buộc trên trang checkout để có thể tiến hành tiếp quá trình mua hàng của họ.

Câu hỏi đặt ra là: mình nên đặt tên nút bấm ấy thế nào cho hợp lý nhất?

Đầu tiên, bạn thử nhìn thiết kế của nút bấm này một xíu nhé:

\"\\"\\"\"

Tiếp theo, là logic của team design. Các bạn mong muốn dùng từ “Thanh toán” thay cho từ “Đặt hàng” ở trường hợp này. Để lý giải, có 02 nguyên nhân, một là về mặt cảm xúc, một là về mặt logic ngữ nghĩa.

  • Về mặt cảm xúc: từ “Thanh toán” đem lại cảm xúc “đã xong xuôi mọi thứ”, trong khi từ “Đặt hàng” thì vẫn đâu đó có cảm giác chưa hoàn tất, chưa xong, vẫn còn nhiều action (thao tác) khác cần thực hiện.
  • Về mặt logic ngữ nghĩa: từ “Đặt hàng” khiến người mua hiểu rằng có thể vẫn còn có các phụ phí về sau, trong khi từ “Thanh toán” thì user có thể hiểu tới bước này là đã hoàn toàn xong – totally done.

Luận điểm đầu tiên nghe có vẻ không thuyết phục lắm, vì nó mang tính chủ quan khá cao. Tuy nhiên luận điểm thứ hai nghe lại rất hợp lý. Vậy bây giờ quyết định như thế nào?

Bây giờ, mời các bạn xem toàn bộ giao diện của trang checkout mới:

\"\\"\\"\"

Xét tới luận điểm đầu tiên liên quan đến cảm xúc:

Các use case (tình huống sử dụng) liên quan đến hành vi thanh toán đơn hàng trong trường hợp này có thể được chia ra theo các phương thức thanh toán mà người dùng chọn sử dụng tại đây.

  • Nếu người dùng tiến hành mua đơn hàng với phương thức thanh toán trả trước bằng các loại thẻ: khi bấm nút để đi tiếp, họ sẽ được dẫn về trang của cổng thanh toán hoặc đi theo luồng thanh toán của ngân hàng hay các ví điện tử tương ứng. Với thao tác như vậy, luận điểm từ team design cho rằng dùng từ “Thanh toán” sẽ thích hợp hơn vì nó tạo cảm giác đã hoàn thành xong quá trình mua hàng cho người mua là không hợp lý, vì thực tế người mua vẫn cần thao tác thêm rất nhiều bước sau đó để thực sự hoàn tất việc thanh toán đơn hàng.
  • Nếu người dùng tiến hành mua đơn hàng với phương thức thanh toán trả sau bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản, thì tại bước này rõ ràng người dùng chưa phải thanh toán bất cứ khoản phí nào cho đơn hàng cả, do họ sẽ thanh toán cho đơn hàng sau khi đặt hàng thành công, hoặc sau khi nhận được hàng thành công. Như vậy, dùng từ “Thanh toán” ở trường hợp này lại càng không hợp lý.
Xét tới luận điểm thứ hai liên quan đến ngữ nghĩa:

Nếu là vấn đề về tâm lý lo ngại các loại phụ phí về sau theo luận điểm thứ hai của team design mà mình đã note phía trên, thì thực tế bản thân phần text được sử dụng cho nút bấm đó lại không phải là thứ quyết định việc khiến người dùng có tâm lý lo ngại hay không. Thứ quyết định điều đó chính là phần thông tin hoá đơn/ thông tin đơn hàng.

Ở trường hợp này, team product đã liệt kê đầy đủ các loại thông tin bắt buộc phải thể hiện, bao gồm:

  • Giá tiền của sản phẩm * số lượng mua = tổng tiền hàng
  • Các loại phí (nếu có), có thể là phí vận chuyển, phí thu hộ COD v.v…: là số tiền người mua phải trả thêm (+)
  • Các khoản phí được giảm trừ (nếu có), có thể là tiền điểm Sen/ tiền đến từ mã giảm giá, các khoản hỗ trợ phí vận chuyển, hỗ trợ thanh toán qua app, hỗ trợ thanh toán online, trợ giá v.v…: là số tiền người mua được trừ đi (-)
  • Cuối cùng là phần “Tổng thanh toán”: đây chính là con số cuối cùng mà người mua phải trả cho đơn hàng này.

Thêm vào đó, thiết kế của phần này đi theo chuẩn chung của thị trường, với thông tin được sắp xếp có trình tự như một hóa đơn bán hàng mà người dùng có thể thấy được ở bất kỳ sàn thương mại điện tử nào hoặc thậm chí ở các hóa đơn offline mà họ mua sắm tại cửa hàng bên ngoài. Nói cách khác, người dùng đã được educated để hiểu được những thông tin này, hiểu được mình phải trả bao nhiêu tiền để có thể mua sản phẩm, bao gồm việc ý thức đầy đủ cả về các khoản họ được trừ lẫn các khoản họ phải trả thêm.

Xét tất cả các yếu tố nói trên, team bọn mình đã thống nhất và quyết định dùng từ “Đặt hàng” cho nút bấm màu đỏ ấy.

Qua câu chuyện này, mình rút ra một điều nhỏ, đó là khi làm sản phẩm, việc đánh giá bất cứ điều gì đều cần nhìn bức tranh toàn cảnh. Mọi thứ sẽ dễ được hiểu đúng hơn khi chúng ta không chỉ nhìn nó, mà còn nhìn toàn bộ thứ đang chứa nó. Cá nhân mình rất thích cái debate nhỏ nhỏ vừa rồi của team, và mình hy vọng nó sẽ xảy ra thường xuyên hơn, để tụi mình cùng suy nghĩ, cùng nhìn nhận và cùng nhau đưa ra những solution mà tụi mình tin là tuyệt nhất cho sản phẩm đang làm (dĩ nhiên sau đó phải có kiểm chứng và đo đạc rồi. Nhưng thôi, vấn đề này mình sẽ nói trong một post khác sau).

Note: bài viết thực hiện sau khi checkout version 2.0 đã hoàn thành và được build trên môi trường production (tất cả các end user đều đã thấy được phiên bản mới).

Xem thêm: Khóa học Product Management – Quản lý sản phẩm cho người mới bắt đầu

Về khóa học

Khóa học Product Management đào tạo và huấn luyện mọi kỹ năng cần thiết để làm việc trong ngành Product Management – Quản lý & Phát triển sản phẩm công nghệ, là nền tảng giúp bạn tự tin trở thành Product Owner/ Product Manager, ngay cả khi bạn là người mới hoàn toàn.

Thông tin liên hệ

Zalo: 096.558.8971

Email: contact@phuongproduct.com

© 2025 Copyright Phương Product Website
Scroll to Top